ĐÁ SINH NHẬT (BIRTHSTONES) – QUAN NIỆM VÀ SỬ DỤNG

Từ lâu, theo quan niệm của người phương Tây, đá quý hay đá bán quý có quan hệ mật thiết với sinh nhật của người mang nó. Những loại đá tượng trưng cho sinh nhật thường được gọi bằng cái tên vắn tắt là đá sinh nhật (birthstones) và mỗi loại đá được gán cho một tháng trong năm. Nguồn gốc của quan niệm này được cho là có từ thời cổ đại. Các nhà học giả quan tâm về vấn đề này đã tìm thấy các dấu tích trong các bản khắc mô tả về Aaron trong sách kinh thánh có tên là Exodus (Xuất hành). Các bản khắc được tìm thấy đã mô tả một sự thiết lập với 12 loại đá quý (bán quý) đại diện cho 12 chi tộc tại Israel. Chúng được nhóm lại thành bốn nhóm với ba loại đá trong mỗi nhóm như sau:

  Nhóm 1: sardius, topaz (hoàng ngọc) và carbuncle (hồng ngọc)

  Nhóm 2: emerald (ngọc lục bảo), sapphire (ngọc bích ) và diamond (kim cương)

  Nhóm 3: ligure, agate (mã não) và amethyst (thạch anh tím)

  Nhóm 4: beryl, onyx and jasper

Các tác phẩm của Josephus Flavius ​​(thế kỷ 1 sau Công nguyên) và St Jerome (thế kỷ thứ năm sau Công nguyên) đã đề cập đến sự kết nối giữa 12 loại đá trong các bản khắc và 12 cung hoàng đạo. Quan niệm này cho rằng mỗi loại đá quý có quyền năng đặc biệt liên quan đến dấu hiệu chiêm tinh tương ứng, và nếu mang những viên đá vào đúng thời điểm sẽ có lợi ích điều trị hoặc như một phép bùa.

Nhưng điều này không hẳn tương tự như khái niệm mà chúng ta đề cập về Birthstone. Nếu dựa trên mô hình chiêm tinh này, người ta cần phải sở hữu một bộ sưu tập của 12 loại đá quý khác nhau được gán cho những dấu hiệu của hoàng đạo và mang đá quý phù hợp trong khoảng thời gian ưu thế của các dấu hiệu tương ứng. Đây giống như là truyền thống chiêm tinh trong kinh Vệ Đà của Ấn Độ tức là gán 9 loại đá quý khác nhau đến 9 hành tinh trong hệ mặt trời và quy định việc mang các viên đá quý đặc biệt theo sức khỏe của bạn cũng như những thách thức bạn phải đối mặt trong cuộc sống.

Ý tưởng mỗi người luôn luôn mang một loại đá quý tương ứng với tháng sinh của mình là một ý tưởng hiện đại hơn mà các học giả đã biết đến từ thế kỷ 18 ở Ba Lan cùng với sự xuất hiện của thương nhân đá quý Do Thái trong khu vực. Nhưng cho đến năm 1912, danh sách các loại birthstones đã được xác định bởi Hiệp hội quốc gia đồ trang sức Hoa kỳ (Jewelers of America).

Danh sách các loại đá Birthstone hiện đại đã gần như không thay đổi kể từ năm 1912. Chỉ gần đây đã có hai lần giới buôn bán đá quý cố gắng thay đổi nó, cả hai lần đều liên quan đến đá tanzanite. Năm 2002, Hiệp hội Thương mại đá quý Mỹ (AGTA) thông báo rằng họ đã thêm đá tanzanite như một Birthstone cho tháng mười hai, mặc dù tháng mười hai đã có hai birthstones (turquoise và zircon). Các nhà buôn trang sức của Mỹ cũng đã ủng hộ ý tưởng này.

Vào tháng Hai năm 2006, công ty TanzaniteOne Ltd, một công ty kinh doanh đá tanzanite có nhiều tham vọng đã công bố một chiến lược tiếp thị để làm cho đá tanzanite một loại đá Birthstone. Thậm chí tham vọng của TanzaniteOne không những trở thành một loại đá Birthstone, mà xa hơn thế họ muốn chúng gắn liền với sự ra đời của mỗi trẻ em. Với khẩu hiệu “Be Born to Tanzanite”, họ đã trích dẫn các thông tin về quan niệm của bộ lạc Masai. Cho đến thời điểm hiện nay chúng ta có thể nói rằng việc thương mại hóa Birthstones hoàn tất.

Bạn hãy tham khảo danh sách các Brithstones do Hiệp hội Thương mại đá quý Mỹ (AGTA) công bố và hãy chọn cho mình một viên đá.

Đá sinh nhật (Birthstones) và các thông tin liên quan đến cung hoàng đạo

Đá sinh nhật tháng 1 – Ngọc hồng lựu (Garnet)

Nếu bạn được sinh ra vào tháng 1, thực sự chỉ có một lựa chọn duy nhất cho viên đá birthstones của mình đó là Garnet (Ngọc hồng lựu). Tuy nhiên, rất may mắn là nhóm Garnet rất đa dạng về màu sắc. Mặc dù màu đỏ là phổ biến nhất, nhưng cũng có những Garnet cho thấy sắc thái khác nhau của màu xanh lá cây, hơi xanh cho đến vàng sáng, cam lửa. Chỉ có màu xanh da trời (blue) là hiếm khi xuất hiện ở garnet. Tuy vậy gần đây tương đối nhiều Garnet mầu xanh blue đã được phát hiện ở Madagascar.

Garnet là đá ứng với Cung hoàng đạo Bảo Bình (Aquarius) với những người được sinh trong khoảng từ 21 tháng Một đến 18 tháng Hai.

Quyền năng của chúng được cho là có sức mạnh bảo vệ bạn khỏi những cơn ác mộng và cũng là người bạn đường tin cậy của bạn trong bóng tối. Với sức khỏe, chúng cũng được cho là tốt cho hệ tuần hoàn.

Ngoài ra, chúng là lựa chọn phổ biến của những món quà cho dịp kỷ niệm lần thứ hai.

Đá sinh nhật tháng 2 – Thạch anh tím (Amethyts)

Theo danh sách Birthstone cho tháng Hai là Thạch anh tím (Amethyts). Trong thời gian tương đối dài trước đây, với mầu tím đậm đặc trưng, Thạch anh tím đã từng được coi là đá quý xếp hạng ngang hàng với sapphire, ruby và ngọc lục bảo (emeral). Tuy nhiên, ngày nay Thạch anh tím đã được phân loại lại và trở thành một loại đá quý thông thường khi một trữ lượng lớn đã được tìm thấy ở Brazil, Uruguay trong nửa đầu của thế kỷ XIX. Ngày nay thạch anh tím không còn hiếm, nhưng nó vẫn tiếp tục là một trong những loại có giá trị nhất của dòng thạch anh. Màu sắc của nó là khá độc đáo trong thế giới đá quý. Ta cũng có thể bắt gặp fluorit và spinel có màu tím sâu, và đôi khi bạn sẽ nhìn thấy sapphire và tourmaline màu tím, nhưng thạch anh tím là loại đá quý duy nhất có màu cơ bản là màu tím. Thạch anh tím có thể hiển thị tất cả các màu sắc tím từ mầu hoa oải hương nhạt đến màu tím sâu nhất.

Thạch anh tím là đá ứng với Cung hoàng đạo Song Ngư (Pisces) với những người được sinh trong khoảng từ 19 tháng Hai đến 20 tháng Ba.

Quyền năng của chúng được cho là tạo ra sự hòa nhã, thanh thản và điều độ trong con người bạn đồng thời nó sẽ làm giảm sự ảnh hưởng của nhục dục và cồn rượu (điều này là tốt hay xấu tùy thuộc vào bạn). Chúng cũng sẽ bảo vệ bạn khỏi sự lừa dối. Với sức khỏe, có quan niệm cho rằng có thể cải thiện làn da và mái tóc thậm chí sẽ ngăn chặn chứng hói đầu. Màu tím liên tưởng với hoàng gia và là một món quà lý tưởng cho các dịp kỷ niệm lần thứ sáu.

Đá sinh nhật tháng 3 – Ngọc xanh biển (Aquamarine)

Theo danh sách Birthstone cho tháng Hai là Ngọc xanh biển (Aquamarine). Bloodstone đôi khi được dùng để thay thế kể từ khi nó được coi là đá của cung Hoàng đạo Bạch Dương (Aries từ 21 tháng Ba đến 20 tháng Tư).

Aquamarine thuộc họ beryl, trong đó có các loại như ngọc Lục bảo (Emeral) và morganite. Mặc dù aquamarine và ngọc Lục bảo cùng thuộc một họ, nhưng đáng ngạc nhiên là chúng rất khác nhau. Chúng đề có thành phần hóa học chính là silicat nhôm berili. Ở ngọc Lục bảo chúng có chứa một lượng nhỏ crom và hoặc vanadium trong khi aquamarine chứa một lượng nhỏ sắt. Ngọc Lục bảo và beryl có trọng lượng riêng, chỉ số khúc xạ tương tự nhưng ngọc Lục bảo có xu hướng mờ, trong khi aquamarine thường có sự trong sáng tuyệt vời.

Aquamarine và Bloodstone là đá ứng với Cung hoàng đạo Bạch Dương (Aries) của những người được sinh trong khoảng từ 21 tháng Ba đến 20 tháng Tư.

Quyền năng của chúng được cho là tạo ra sức khỏe tốt, tình yêu, sự trẻ trung và niềm hy vọng. Thủy thủ tin vào sứ mệnh che chở bảo vệ của nó. Chúng là một món quà lý tưởng cho các dịp kỷ niệm lần thứ 19.

Đá sinh nhật tháng 4 – Kim cương (Diamond)

Kim cương được AGTA liệt kê là loại đá dành cho những ai sinh vào tháng 4. Kim cương không cần phải nói thêm điều gì bởi sự nổi tiếng của nó.

Kim cương và Sapphire là loại đá quý ứng với Cung hoàng đạo Kim Ngưu (Taurus) của những người được sinh trong khoảng từ 21 tháng Tư đến 21 tháng Năm.

Kim cương là biểu tượng của sức mạnh, lòng can đảm và sự bất khuất. Qua nhiều thế kỷ, nó trở thành món quà tối thượng của tình yêu. Viên đá phù hợp cho những dịp kỷ niệm 10 năm và 60 năm. Trong khi đó Sapphire được coi là loại đá chiêm tinh cho cung Kim Ngưu.

Đá sinh nhật tháng 5 – Ngọc lục bảo (Emerald)

Theo danh sách Birthstone cho tháng Năm là ngọc Lục bảo (Emerald), một loại đá có mầu xanh lá cây huyền bí. Ngọc Lục bảo là loại quý giá nhất trong nhóm Beryl. Màu xanh lá cây tuyệt vời của ngọc Lục bảo là duy nhất trong thế giới đá quý. Màu sắc phổ biến nhất và có giá trị là màu xanh lá cây hơi có sắc xanh da trời trong một gam mầu hơi tối sinh động. Điều quan trọng là những bao thể vùi được dung nạp trong ngọc Lục bảo lại là điều tốt. Không giống như đá quý họ beryl khác, ngọc Lục bảo thường có chứa tạp chất và sai sót, những sai sót được coi là một phần quan trọng đá và chúng được sử dụng để đảm bảo rằng chúng là đá tự nhiên.

Ứng với Cung hoàng đạo Song Tử (Gemini) của những người được sinh trong khoảng từ 22 tháng Năm đến 21 tháng Sáu là đá Mã não (Agate).

Người ta cho rằng ngọc Lục bảo sẽ mang lại sức khỏe tốt cho những người mang nó. Ngoài ra, người ta tin rằng người đeo ngọc Lục bảo có thể nhìn thấy trước tương lai. Chúng là một món quà lý tưởng cho các dịp kỷ niệm lần thứ 20 và 35 năm.

Đá sinh nhật tháng 6 – Ngọc trai (Pearl), Đá Mặt trăng (Moonstone)

Ngọc trai và đá Mặt trăng được cho là phù hợp với những người có sinh nhật trong tháng 6.
Đá mặt trăng, sở dĩ có tên như vậy bởi sự phản xạ ánh sáng trong một hiện tượng lung linh đặc biệt được gọi là adularescence. Ánh sáng phản xạ đáng yêu này là do sự kết hợp của orthocla và albite xếp lớp, ánh sáng phản xạ từ các lớp không quá dày tạo nên tính chất quang học bất thường này. Đá Mặt trăng là loại nổi tiếng nhất trong dòng khoáng vật fenspat orthocla. Chúng có từ không mầu cho đến vàng xám, trong mờ và bán trong suốt.

Ngọc trai là sản phẩm của động vật thân mềm hai mảnh vỏ (chủ yếu là hàu, trai). Chúng được xây dựng lên xà cừ, trong đó chủ yếu là canxi cacbonat trong dạng tinh thể aragonit và một chất sừng hữu cơ gọi là conchiolin mà liên kết với các microcrystals đồng tâm xung quanh một tạp chất trong cơ thể của trai.

Cả hai loại đá này đều có liên quan đến sự tinh khiết và khiêm tốn. Hôn nhân bền vững cũng được cho là ngọc trai mang lại. Ngọc trai là một món quà lý tưởng cho các dịp kỷ niệm lần thứ 3 và 30 năm.

Ứng với Cung hoàng đạo Cự Giải (Cancer) của những người được sinh trong khoảng từ 22 tháng Sáu đến 22 tháng Bảy là đá ngọc Lục bảo (Emerald).

Đá sinh nhật tháng 7 – Hồng Ngọc (Ruby)

Ruby là corundum (Ôxít nhôm) màu đỏ, tất cả các nhóm khác của corundum mà không có mầu đỏ được gọi là sapphire. Corundum cứng thứ hai trên thang Mohs – độ cứng 9. Nó là sự kết hợp của độ cứng tuyệt vời và màu sắc phong phú và sáng mượt mà làm cho ruby rất có giá trị.

Hồng ngọc sẽ mang lại sự hài hòa của cuộc sống cho người mang nó, vì vậy người ta có thể mong đợi một cuộc sống yên bình khi mang đá này. Chúng là một món quà lý tưởng cho các dịp kỷ niệm lần thứ 15 và 40 năm.

Ứng với Cung hoàng đạo Sư Tử (Leo) của những người được sinh trong khoảng từ 23 tháng Bảy đến 23 tháng Tám là đá Onyx.

Đá sinh nhật tháng 8 – đá Ngọc Thạch Vàng Lục (Peridot)

Peridot là tên theo tiếng Anh dùng để chỉ một biến thể có màu lục của khoáng vật olivin, là loại silicat chứa Mg và Fe với hàm lượng Mg lớn hơn Fe. Với màu sắc lục phớt vàng đặc trưng (màu oliu) đây là một đá quý hết sức đặc biệt, có trong các đá núi lửa và trong cả thiên thạch rơi xuống trái đất. Người La Mã gọi peridot là “emerald hoàng hôn” vì màu lục của chúng không tối vào ban đêm và vẫn thấy được dưới ánh đèn. Người ta cho rằng peridot giúp tăng thêm sức mạnh cho bất kỳ loại thuốc nào. Chúng là một món quà lý tưởng cho các dịp kỷ niệm lần thứ 16 năm.

Ứng với Cung hoàng đạo Xử Nữ (Virgo) của những người được sinh trong khoảng từ 24 tháng Tám đến 22 tháng Chín là đá Carnelian.

Đá sinh nhật tháng 9 – đá Saphia (Sapphire)

Sapphire là dạng tinh thể đơn của ôxit nhôm (Al2O3), là một khoáng chất có tên corundum. Sapphire bao gồm tất cả các dạng đá quý thuộc nhóm khoáng chất corundum ngoại trừ Hồng ngọc. Nhóm corundum bao gồm các dạng ôxit nhôm tinh khiết. Áp suất và nhiệt độ lòng đất làm cho ôxit nhôm kết tinh thành những viên đá quý đẹp màu trắng. Hàm lượng các tạp chất khác nhau trong Sapphire như sắt và crôm làm cho nó các sắc xanh, đỏ, vàng, hồng, tím, da cam hoặc lục nhạt. Hồng ngọc cũng thuộc nhóm corundum. Trong nhiều năm, các chuyên gia đã tranh luận về chuyện những loại đá gì được gọi là Sapphire cho đến khi thống nhất được rằng corundum đỏ sẽ được gọi là hồng ngọc (ruby) còn corundum với tất cả các màu khác sẽ được gọi là “Sapphire”. Đức tin và sự tinh khiết sẽ đến với người mang đá này. Chúng là một món quà lý tưởng cho các dịp kỷ niệm lần thứ 5 và 45 năm.

Ứng với Cung hoàng đạo Thiên Bình (Libra) của những người được sinh trong khoảng từ 23 tháng Chín đến 23 tháng Mười là đá Kim Lục Thạch (Chrysolite).

Đá sinh nhật tháng 10 – Ngọc mắt mèo hoặc Tourmaline (Opal, Tourmaline)

Tất cả các thành viên của họ đá Opal (Ngọc mắt mèo) – Opal thông thường, Opal bán quý, opal lửa và opal kết tảng – được tạo thành từ dioxide silicon ngậm nước, một loại keo kết thạch cứng. Opal chứa một lượng nước đáng kể, thường là từ 3 đến 10%.

Tourmaline bắt nguồn từ thuật ngữ của người Singhala “turamali”, có thể dịch là “một loại đá pha trộn màu sắc”. Cái tên đã đề cập đến tính chất quang phổ độc đáo hiển thị màu sắc của loại đá này. Tourmaline có nhiều màu sắc, từ không màu cho tới màu đen. Nó có thể hiển thị tất cả các giai điệu từ nhạt đến tối và có thể xuất hiện các màu sắc khác nhau trong cùng một viên đá. Có một tên gọi khác cho loại đá này là “đá nhiệt điện” bời khi ép viên đá dưới một áp lực, hai đầu viên đá sẽ xuất hiện một hiệu điện thế.

Ngọc mắt mèo tượng trưng cho hy vọng, sự ngây thơ và tinh khiết. Ngọc mắt mèo kích thích chữa bệnh và làm tăng tình bạn và tình cảm lành mạnh.

Ứng với Cung hoàng đạo Bò Cạp (Scorpio) của những người được sinh trong khoảng từ 24 tháng Mười đến 22 tháng Mười Một là đá Ngọc Lục Thạch (Beryl).

Đá sinh nhật tháng 11 – Hoàng ngọc vàng hoặc Thạch anh vàng (Yellow Topaz, Citrine)

Thạch anh vàng là một trong các loại đá quý giá cả phải chăng nhất. Đặt tên từ tên tiếng Pháp của chanh, “citron,” có nhiều Thạch anh vàng có màu vàng chanh dịu dàng gợi cảm. Citrine có từ màu vàng thuần sắc đến màu cam nâu.
Topaz có khả năng chữa bệnh và khiến cho người mang nó có được sự tỉnh táo. Đá gắn liền với cuộc sống và sức mạnh của cơ thể, tâm trí. Chúng đã từng được nghĩ rằng người mang nó sẽ trở nên vô hình khi nguy hiểm là gần.

Ứng với Cung hoàng đạo Nhân Mã (Sagittarius) của những người được sinh trong khoảng từ 23 tháng Mười Một đến 21 tháng Mười Hai là đá Thạch Anh Vàng (Citrine).

Đá sinh nhật tháng 12 – Lam Ngọc (Turquoise), Hoàng Ngọc (Blue Topaz), Tanzanite, Blue Zircon, Ngọc Lưu Ly (Lapis Lazuli)

Nếu bạn được sinh ra trong tháng 12, thật may mắn là có nhiều loại đá là đá sinh nhật dành cho bạn. Hầu hết các loại đá dành cho sinh nhật tháng 12 đều có mầu xanh da trời.

Lam Ngọc (Turquoise): Màu Lam Ngọc Turquoise đã được con người biết đến giá trị của nó từ hàng ngàn năm. Các mỏ đầu tiên được phát hiện tại Sinai, Ai Cập, đã được khai thác từ năm 2000 trước Công nguyên. Ngày nay, Lam Ngọc tốt nhất được tìm thấy ở Iran. Lam Ngọc lần đầu tiên được đưa đến châu Âu thông qua Thổ Nhĩ Kỳ, do đó tên của nó Turquoise, có nghĩa là “Thổ Nhĩ Kỳ″ trong tiếng Pháp. Màu xanh da trời rực rỡ của Lam Ngọc đã không bao giờ làm mất niềm đam mê của những người yêu thích đá quý. Nhưng do tương đối mềm (5-6 trên thang Mohs) và có độ xốp đòi hỏi phải có một số chăm sóc đặc biệt. Màu xanh của Lam Ngọc mang lại vận may, sự may mắn và một cuộc sống hạnh phúc, điều mà mọi người đều muốn có.

Hoàng Ngọc xanh da trời (Blue Topaz): là một loại đá quý quan trọng trong lĩnh vực trang sức bởi độ cứng rất cao của nó (8 trên thang Mohs) và chỉ số khúc xạ rất cao. Topaz tự nhiên xuất hiện trong nhiều màu sắc bao gồm nâu, vàng, cam, đỏ, hồng và xanh dương. Các hoàng ngọc màu xanh, xanh nhạt đến màu xanh trung bình được tạo ra bởi xử lý chiếu xạ có thể được tìm được trong một loạt các kích cỡ với giá cả phải chăng. Bạn sẽ tìm thấy một loạt các sắc thái trong hoàng ngọc xanh, từ nhạt màu xanh da trời cho sâu sắc hơn: xanh Thụy Sĩ và xanh London.

Tanzanite đã trở thành một loại đá quý quan trọng khi mà vào năm 2002 nó đã được thêm vào danh sách các Birthstone chính thức cho tháng Mười Hai của Hiệp hội Thương mại Đá Quý Mỹ. Mặc dù tanzanite là rất phổ biến, nhưng nó lần đầu tiên được phát hiện chỉ trong năm 1967. Ở nơi đâu tiên phát hiện, đến nay Tanzania vẫn là nguồn duy nhất cho tanzanite.
Zircon xanh dương: Do chỉ số khúc xạ cao và tán xạ mạnh, zircon là một loại đá có độ rực rỡ hiếm có. Mặc dù tương đối cứng (6.5-7.5 trên thang Mohs), nhưng zircon có phần giòn và do đó nhạy cảm với va đập và áp lực. Zircon tự nhiên có màu nâu sang màu cam hoặc đỏ. 

Zircon màu xanh mong muốn có được bằng cách xử lý nhiệt. Nhưng chỉ có một số zircon có cấu trúc vật lý đặc biệt mới chuyển sang màu xanh khi bị nung nóng. Đây là lý do tại sao hầu hết các zircon màu xanh đều đến từ Campuchia.

Ngọc lưu ly đã được sử dụng hàng từ ngàn năm cho đồ trang sức và trang trí. Tên của nó là từ “lapis”, trong tiếng Latin là đá và từ “azul” trong tiếng Ả Rập có nghĩa màu xanh. Các lapis tốt nhất đến từ tỉnh Badakhshan ở miền bắc Afghanistan, nơi mà nó đã được khai thác liên tục trong hơn 6.000 năm. Màu xanh thẳm độc đáo của lapis chưa bao giờ bị mất sức hấp dẫn của nó. Loại đá này có giá cả phải chăng với trọng lượng lớn, chúng phổ biến chế tác kiểu cabochon cho nhẫn và vòng đeo tay. Ngọc lưu ly là khá mềm, (5-6 trên thang Mohs) và nhạy cảm với áp lực mạnh, nhiệt độ cao, hóa chất gia dụng.

Ứng với Cung hoàng đạo Ma Kết (Capricorn) của những người được sinh trong khoảng từ 22 tháng Mười Hai đến 20 tháng Một là đá Hồng Ngọc (Ruby).

CÁC PHƯƠNG PHÁP XỬ LÝ ĐÁ QUÝ

NHỮNG QUAN NIỆM VỀ MÀU SẮC ĐÁ QUÝ

BẢN ĐỒ PHÂN BỐ ĐÁ QUÝ Ở VIỆT NAM

PHÂN CẤP MÀU ĐÁ QUÝ THEO "GIA"